اصطلاحات گمرکی

مفاهیم و اصطلاحات گمرکی برای بسیاری از تجار مبهم است. فرهنگ اصطلاحات ترخیص کالا در ایران هم شامل اصطلاحات امور گمرکی و بازرگانی بین المللی و هم اصطلاحات گمرکی عرفی در کشور خودمان است. همین موضوع خود باعث پیچیدگی بیشتر اصطلاحات ترخیص کالا و گمرک شده است. ما در زومین بازار این مقاله را برای آشنایی با پر کاربرد ترین و مهمترین لغات و اصطلاحات گمرکی نوشته ایم. به مرور زمان نیز به تعداد این اصطلاحات اضافه میکنیم.

اصطلاحات گمرکی چیست؟

اصطلاحات ترخیص کالا و امور گمرکی شامل مواردی مانند: تشریفات گمرکی، حق العمل کار گمرکی، دموراژ، پته گمرکی، کارت پیله وری، محموله ته لنجی، قبض انبار، ترخیصیه، ترخیص گمرکی، اظهارنامه گمرکی و … میشود. در اینجا به بررسی مهمترین اصطلاحات ترخیص کالا از گمرک میپردازیم. ضمنا برای تکمیل اطلاعت خودتان پیشنهاد میکنیم مقاله زیر را نیز بخوانید.

مقاله پیشنهادی: مراحل ترخیص کالا از گمرک

تشریفات گمرکی چیست؟

تشریفات گمرکی یا Customs Clearance Formalities الزاماتی هستند که به منظور رعایت هرگونه مقررات گمرکی قابل اعمال، باید برآورده شوند. این تشریفات شامل موارد زیر است:

• تعهدات اسنادی
• تعهدات امنیتی
• اطلاع رسانی و کسب مجوزهای قانونی
• بازرسی فیزیکی

ترخیص کار کیست؟

ترخیص کار (حق العمل کار گمرکی یا همان کارگزار گمرکی) شخصی است که تشریفات گمرکی کالای اشخاص دیگر را با داشتن وکالت رسمی از طرف صاحب کالا انجام میدهد. یک ترخیص کار یا Customs Broker باید قبلا پروانه مخصوص کارگزاری گمرکی از گمرک جمهوری اسلامی ایران دریافت کرده باشد. این پروانه جهت ترخیص کالا از کلیه گمرکات کشور اعتبار دارد.

مقاله پیشنهادی: بهترین شرکت های ترخیص کالا

اظهارنامه گمرکی چیست؟

اظهار گمرکی کالا به چه معناست؟ اظهار گمرکی کالا به معنای اعلام رسمی مشخصات محموله وارداتی یا صادراتی توسط صاحب کالا یا نماینده قانونی او به گمرکات کشور است. در قدیم اظهار کالا بصورت دستی و آفلاین انجام میشد. اما امروزه اظهار گمرکی بصورت الکترونیکی و آنلاین، از طریق سامانه EPL یعنی سامانه جامع امور گمرکی انجام میشود.

کوتاژ چیست؟

بابت ثبت اظهارنامه واردات یا صادرات کالا در گمرک، به هر اظهار نامه ثبت شده، یک شماره اختصاص داده می شود که به این شماره کوتاژ گفته میشود. در قدیم پرونده لاک و مهر می شد اما امروزه در سامانه EPL قفل میشود. در واقع خروجی ثبت اظهارنامه در سامانه EPL همان شماره کوتاژ است.

پروانه صادراتی چیست؟

کوتاژ صادراتی یا پروانه صادراتی شماره پرونده (شماره اظهار نامه) محموله ای صادراتی در گمرک است. شماره کوتاژ صادراتی در صورتی که واردات در مقابل صادرات یا همان تهاتر ارزی انجام میشود، باید به گمرک ارائه شود.

پروانه سبز گمرکی چیست؟

پروانه سبز گمرکی یا برگ سبز گمرکی در واقع سند ترخیص نهایی کالا از گمرکات کشور و مجوز خروج کالای تجاری از گمرک است. صدور پروانه سبز گمرکی به معنای سند تسویه حساب نهایی با گمرک بابت حقوق ورودی کالا میباشد. با توجه به الکترونیکی شدن فرآیندهای گمرک، امروزه دیگر برگ سبز گمرکی وجود ندارد و جای خود را به تاییدیه نهایی در سامانه EPL داده است.

قبض انبار گمرک چیست؟

قبض انبار سندی است که توسط انبار گمرک در قبال تحویل گرفتن کالا صادر می شود. بدین ترتیب هر کالایی که وارد محدوده گمرکی شود، در دفاتر انبار گمرک ثبت شده و رسیدی تحت عنوان قبض انبار در ازای آن صادر میگردد. اطلاعات زیر در قبض انبار وجود دارد:

• نام صاحب کالا
• نام شرکت حمل
• نوع و وزن کالا
• نوع و تعداد بسته بندی
• تاریخ ورود به مرز
• شرایط تخلیه محموله (سالم یا آسیب دیده)
• محل نگهداری کالا
• مدت زمان نگهداری کالا

کالای متروکه در گمرک چیست؟

کالایی که از مدت زمانی که در قبض انبار مشخص شده و  طبق قانون ۹۰ روز (در برخی گمرکات تا ۶۰ روز) است بیشتر در انبار مانده باشد، کالای متروکه حساب میشود. کالای متروکه پس از مدتی به حالت تعلیق درآمده و سپس به تصرف گمرک و دولت در می آید.

ترخیصیه چیست؟

ترخیصیه سندی است که به موجب آن شرکت حمل بصورت رسمی به گمرک اعلام تسویه حساب با صاحب محموله را میکند.  یعنی صاحب کالا تمامی کارمزد ها و هزینه های شرکت حمل را به نماینده او در کشور مقصد پرداخت کرده و هیچگونه بدهی به شرکت حمل ندارد. ترخیصیه در قدیم با روشهای مختلفی صادر میشد. فرمتهایی مانند قبض ماشینی، رسید چاپی و حتی یک مهر و توضیح دستی بر روی قبض انبار!

ترخیصیه الکترونیکی چیست؟

اما امروزه با توجه به الکترونیکی و غیر حضوری شدن بسیار از فرآیندهای گمرکی در کشور، ترخیصیه نیز بصورت الکترونیکی صادر میشود. بنابراین شرکت های حمل موظف هستند صدور و تایید ترخیصیه الکترونیکی را در سامانه EPL انجام دهند.

دموراژ چیست؟

دموراژ عبارت است از جریمه دیرکرد روزانه که نماینده شرکت حمل در کشور مقصد بابت تاخیر در تحویل محموله از تحویل گیرنده آن اخذ میکند.

بارنامه یا BL چیست؟

بارنامه یا Bill Of Lading سند حملی که توسط شرکت حمل برای مالک محموله صادر شده و شامل مشخصات کالا و شرایط حمل آن میباشد.

گواهی مبدا چیست؟

گواهی مبدأ یا Certificate Of Origin سندی است که توسط اتاق بازرگانی کشور فروشنده صادر شده و اصالت مبدا محموله را تایید میکند.

پروفرما چیست؟

پروفرما یا Proforma Invoice به معنای پیش فاکتور در تجارت خارجی است. جهت آشنایی کامل با مفهوم پروفرما، پیشنهاد میکنیم مقاله پروفرما چیست را بخوانید.

فاکتور فروش یا Commercial Invoice چیست؟

فاکتور فروش یا Commercial Invoice که بعضا به آن یا سیاهه خرید نیز میگویند، فاکتوری است که فروشنده در بازرگانی بین الملل برای محموله صادر میکند.

پکینگ لیست چیست؟

پکینگ لیست یا Packing List که با آن لیست عدل بندی هم میکویند، لیست جزئیات بسته بندی کالا است که توسط فروشنده صادر میشود. بکینگ لیست را باید شرکت بازرسی نیز تایید کند.

کارت بازرگانی چیست؟

کارت بازرگانی مجوزی جهت صادرات و واردات کالای تجاری در ایران است. ما یک مقاله بسیار جامع در خصوص کارت بازرگانی و نحوه ثبت نام و تمدید آن داریم. جهت مطالعه این مقاله روی لینک آبی رنگ بالا کلیک کنید.

گواهی بازرسی چیست؟

بازرسی کالا عملیاتی است که جهت حصول اطمینان خریدار نسبت به کالای خریداری شده انجام میشود. فرآیند بازرسی کالا شامل موارد زیر میشود:

بیمه نامه باربری بین المللی چیست؟

بیمه نامه باربری بین المللی پوشش بیمه ای است که جهت محافظت کالا از خطرات فیزیکی حمل و نقل خریداری میشود.

اعلامیه تامین ارز دارای کد ساتا چیست؟

اعلامیه تأمین ارز دارای کد ساتا اعلامیه ای است که بانک جهت تایید منشار ارز برای واردات محموله صادر میکند.

مجوز ثبت سفارش واردات چیست؟

مجوز ثبت سفارش واردات در سامانه NTSW توسط وزارت صمت صادر میشود. این مجوز در حقیقت اجازه رسمی دولت به واردکننده جهت واردات مالای خاصی است.

سامانه نیما چیست؟

سامانه نیما سیستمی جهت خرید و فروش ارز توسط بازرگانان و زیر نطر دولت است. ما یک مقاله کامل در این خصوص داریم. جهت مطالعه کلیک کنید: سامانه نیما چیست

سامانه EPL و NTSW چیست؟

سامانه EPL مخصوص دور اظهاری گمرکی و سامانه NTSW برای ثبت سفارش واردات است. اینجا بصورت کامل بخوانید: راهنمای سامانه EPL و NTSW

سخن پایانی: اصطلاحات گمرکی و بازرگانی را کامل بیاموزید

اصطلاحات گمرکی و بازرگانی بسیار متنوع و وسیع هستند. علاوه بر معانی لغات و اصطلاحات گمرکی، شما باید بتوانید آنها را تحلیل هم بکنید. مثلا اصطلاح “تحویل کالا” در بازرگانی یا همان Delivery در بسیاری از موارد اصلا معنای تحویل فیزیکی محموله را نمیدهد. درک درست معنای این اصطلاح نیاز به دانش بازرگانی دارد.

بنابراین جدا از تعدد و پیچیدگی اصطلاحات بازرگانی بین الملل، تحلیل درست آنها نیز اهمیت دارد. شما فقط زمانی به این موضوع مسلط میشوید که حداقل مسائل مربوط به امور گمرکی را در بازرگانی بیاموزید. حاضر باشید روی خودتان سرمایه گذاری کرده و برای آموزش خودتان وقت بگذارید. برای شروع میتوانید در دوره ترخیص کالا از گمرک شرکت کنید تا تمام مفاهیم لازم در حوزه امور گمرکی را بصورت کاربردی بیاموزید. ضمنا در کنار این دوره میتوانید در دوره زبان انگلیسی بازرگانی ما نیز شرکت کنید تا اصطلاحات بازرگانی و تجاری را کامل یاد بگیرید.