آخرین بروزرسانی در: 1403/06/29
مصر یکی از کهنترین تمدنهای خاورمیانه و آفریقا و یکی از کشورهای تأثیرگذار منطقه از نظر سیاسی و اقتصادی است. ارتباطات تجاری بین ایران و مصر تاکنون فراز و نشیبهای بسیاری داشته است و علت این مساله، بروز چندین کودتا و تغییرات اساسی سیاسی در این کشور طی هفتاد سال اخیر بوده است. با این وجود این دو کشور در مجموع روابط خوبی داشتهاند.
اخبار جدید اقتصادی نشان از ثبات بیشتر مصر از نظر سیاسی، توسعه اقتصادی و افزایش روند صادرات به این کشور دارد. بنابراین در این مطلب از زومین بازار، شرایط صادرات به مصر را بررسی میکنیم
مواردی که در این مقاله مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است:
- آنچه بازرگانان باید درباره اقتصاد کشور مصر بدانند
- اطلاعات اقتصادی، تجاری، فرهنگی، جغرافیایی و جمعیتی مصر
- چه کشورهایی بیشترین صادرات به مصر را دارند؟
- مهمترین گروه کالایی صادر شده به مصر
- سهم ایران از صادرات به مصر
- پتانسیل صادرات کالا ایرانی به مصر
- وضعیت فعلی صادرات ایران به مصر
- چالشها و فرصتهای کنونی صادرات ایران به مصر
- چرا تجارت ایران با مصر ضعیف است؟
- صادرات مصر به سایر کشورها
- مصر به کدام کشور ها بیشترین صادرات را دارد؟
- مهمترین اقلام صادراتی مصر به سایر کشورها
- مزایای صادرات به مصر
- موانع صادرات به مصر
- مجوزها و مدارک مورد نیاز برای صادرات به مصر
- چه کالایی را به مصر صادر کنیم؟
- کلام آخر، صادرات به مصر میتواند به یک روش اختصاصی تبدیل شود
[toc]
آنچه بازرگانان باید درباره اقتصاد کشور مصر بدانند
در دسامبر سال 2019 مرکز اطلاعات و پشتیبانی تصمیمگیری مصر (IDSC) گزارشی منتشر کرد که انتظارات صندوق بینالمللی پول (IMF) را مبنیبر تبدیل شدن اقتصاد مصر به دومین اقتصاد بزرگ عربی و آفریقایی در سال 2022 نشان میداد. این گزارش را میتوانیم یک گواهی بینالمللی برای پویایی و توانایی اقتصاد مصر بدانیم.
از سوی دیگر درست در همین سال جهان از نظر اقتصاد با شوک همهگیری کرونا مواجه شد. با این وجود اقتصاد مصر از نظر کلان در برابر این شوک نیز انعطافپذیری مناسبی از خود نشان داد؛ هرچند چالشهای طولانیمدت همچنان ادامه دارد.
این مقاله را هم حتما بخوانید تا با 10 روش مشتری یابی بین المللی آشنا شوید: یافتن مشتری خارجی برای صادرات
اصلاحات کلان اقتصادی به ثبات اقتصاد در سالهای اخیر کمک کرده است و به این کشور اجازه داده است تا با بهبود حسابهای مالی، وارد بحران COVID-19 شود. اصلاحات بخش انرژی به افزایش عرضه برق و صادرات گاز کمک کرده و بازار انرژی را برای فعالیت بخش خصوصی آماده کرده است.
راز این انعطافپذیری در اقتصاد بحرانزده مصر، تنوع فعالیتهای اقتصادی، بازرگانی و بخش تولید و نیز ارتباطات مناسب این کشور از نظر اقتصادی با بسیاری از کشورهای دنیا است. در ادامه با جزییات اطلاعات اقتصادی و برخی از بخشهای مهم اقتصاد مصر آشنا میشویم.
اطلاعات اقتصادی و تجاری مصر
- واحد پول: پوند مصر (EGP، E£)
- سال مالی مصر: اول ژوئیه تا 30 ژوئن
- سازمانهای تجاری عضو: WTO، AU، AfCFTA، CAEU و COMESA
- گروه کشوری: در حال توسعه، در حال ظهور و اقتصاد با درآمد متوسط پایین
- تولید ناخالص ملی: 438.3 میلیارد دلار (برآورد 2022)
- رتبه تولید ناخالص ملی: سی و ششم در جهان (2021)
- نرخ تورم: 5.7 درصد (2020)
- تولید ناخالص داخلی سرانه: 4171 دلار (برآورد 2022)
- رتبه تولید ناخالص داخلی سرانه: صد و هجدهم در جهان (2021)
- بدهی خارجی ناخالص: 129.196 میلیارد دلار (2020)
- تولید ناخالص داخلی بر اساس بخش: بخش کشاورزی 11.7 درصد، بخش صنعت 34.3 درصد و بخش خدمات 54 درصد
- درآمد: 87 میلیارد دلار (سال مالی 2021/2022)
- صنایع اصلی: نساجی، فرآوری مواد غذایی، گردشگری، مواد شیمیایی، دارویی، هیدروکربنها، ساختوساز، سیمان، فلزات و تولیدات سبک
- شرکای اصلی صادرات مصر: آمریکا، امارات متحده عربی، ایتالیا، ترکیه، عربستان سعودی و هند
- شرکای اصلی واردات مصر: چین، روسیه، آمریکا، عربستان سعودی، آلمان و ترکیه
کشاورزی در مصر
مصر بهدلیل برخورداری از نعمت رود نیل و پروژههای بلندپروازانه آبیاری از جمله سد اسوان دارای موقعیتی مناسب کشاورزی ویژه در میان کشورهای آفریقایی است. بر اساس آمار سال 2016 سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد، مصر بزرگترین تولید کننده خرما در جهان، دومین تولید کننده بزرگ انجیر (پس از ایران)، سومین تولیدکننده پیاز و بادمجان، چهارمین تولیدکننده بزرگ توت فرنگی و شیر گاومیش و همچنین پنجمین تولیدکننده بزرگ گوجه فرنگی و هندوانه است.
صنعت خودرو در مصر
خودروسازی در مصر بیشتر بر محور مونتاژ و تولید قطعات میگردد. نقطه روشن این صنعت در مصر شرکت خودروسازی دولتی النصر است که خودروهای مختلفی را تحت لیسانس شرکتهای Zastava Automobili، Daimler AG، Kia و Peugeot تولید میکند.
تولید مواد شیمیایی در مصر
شرکت ابوقیر یکی از بزرگترین تولیدکنندگان کودهای نیتروژنی در کشور مصر و منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا است. این شرکت نزدیک به 50 درصد از کل کود نیتروژنی مورد نیاز کشور را تولید میکند. شرکت صنایع پایه مصر (EBIC) نیز یکی از بزرگترین تولیدکنندگان آمونیاک در این منطقه است.
لوازم الکترونیکی مصرفی و لوازم خانگی
گروه المپیک بزرگترین شرکت مصری در زمینه تولید لوازم خانگی است. این شرکت محصولاتی مانند ماشین لباسشویی، کولر، یخچال، آبگرمکن برقی و اجاق گاز تولید میکند. گروه باگت نیز یک شرکت پیشرو دیگر در زمینه الکترونیک، لوازم خانگی، مبلمان و املاک است.
صنایع فولاد در مصر
مصر در سال 2020 با تولید 8.2 میلیون تن فولاد در رتبه بیستمین کشور بزرگ تولید کننده فولاد قرار گرفته است. EZDK بزرگترین شرکت فولاد در مصر و خاورمیانه است که امروزه بخشی از صنایع Ezz است. این شرکت دارای چهار کارخانه فولاد در شهرهای مختلف مصر است و رتبه هشتاد و هفتم جهان را از آن خود کرده است.
اطلاعات فرهنگی، جغرافیایی و جمعیتی مصر
- پایتخت: قاهره
- بزرگترین شهر: قاهره
- زبان رسمی: عربی مصری
- جمعیت: 104 میلیون 674 هزار و 145 نفر (2021)
- ادیان: اکثریت مسلمان
- نوع حکومت: حکومت متمرکز، نظام نیمهریاستی
- نام رسمی: جمهوری عربی مصر
- نیروی کار: 29 میلیون و 300 هزار نفر (2021)
- نیروی کار بر اساس حرفه: کشاورزی 25.8 درصد، صنعت 25.1 درصد و خدمات 49.1 درصد
- جمعیت زیر خط فقر: 32.5 درصد (2017)
- مساحت: یک میلیون و 10 هزار و 408 کیلومتر مربع
- کشورهای همسایه: لیبی، سودان، رژیم صهیونیستی و فلسطین
- تقسیمات کشوری: دارای 27 استان از جمله استانهای: اسکندریه، اسماعیلیه، بحر الاحمر، پورتسعید، قاهره، قنا، جیزه، دمیاط، سوهاج، منوفیه و اسیوط
- شهرهای بزرگ براساس جمعیت: قاهره، اسکندریه، جیزه، پورتسعید، سوئز، محلهالکبری، اقصر و اسیوط
چه کشور هایی بیشترین صادرات به مصر را دارند؟
مصر در سال 2020 به میزان 60,279,554,000 دلار یعنی بالغ بر 60 میلیارد دلار واردات از جهان داشته است. نقشه واردات مصر از سایر کشورها را در شکل بالا می توانید مشاهده کنید.
10 کشور برتر صادرکننده به مصر
- چین (15 %)
- آمریکا (6.7 %)
- عربستان (6.3 %)
- آلمان (5.8 %)
- ترکیه ( 4.9 %)
- ایتالیا (4.3 %)
- روسیه ( 4.2 %)
- هند (3.8 %)
- کویت (3.3 %)
- برزیل (3.2 %)
مهمترین گروه های کالایی صادرات به مصر
مهمترین گروه های کالایی صادر شده به مصر در سال 2020 عبارتند از:
- سوختهای معدنی، روغنهای معدنی و محصولات حاصل از تقطیر آنها و مواد قیری و . . .
- ماشین آلات، لوازم مکانیکی، راکتورهای هسته ای، بویلرها
- غلات
- وسایل نقلیه غیر ریلی، قطعات و لوازم جانبی آنها
- ماشین آلات و تجهیزات الکتریکی و قطعات آنها؛ ضبط کننده و تولید کننده صدا، تلویزیون. . .
- پلاستیک و مصنوعات از آن
- آهن و فولاد
- محصولات دارویی
- دانههای روغنی و میوههای روغنی، غلات، دانهها و میوههای مختلف، صنعتی یا دارویی . . .
- مصنوعات از آهن یا فولاد
صادرات مصر به سایر کشورها
بر اساس آماری که در سال 2020 منتشر شده است، صادرات مصر به سایر کشورها برابر 26,815,145,000 دلار یعنی بالغ بر 26 میلیارد دلار بوده که نقشه این بازارهای صادراتی را در شکل بالا میتوانید مشاهده کنید.
مصر به کدام کشورها بیشترین صادرات را دارد؟
کشورهایی که در سال 2020 بیشترین واردات از مصر را داشته اند عبارتند از:
- امارات (10.7 %)
- عربستان (6.4 %)
- ترکیه (6.2 %)
- آمریکا (5.5 %)
- ایتالیا (5.2 %)
- هند (4.6 %)
- اسپانیا (2.8 %)
- انگلستان (2.8 %)
- کانادا (2.6 %)
- یونان (2.5 %)
مهمترین اقلام صادراتی مصر به سایر کشورها
بیشترین کالاهایی که مصر به دیگر کشورها در سال 2020 صادر کرده عبارتند از:
- سوختهای معدنی، روغنهای معدنی و محصولات حاصل از تقطیر آنها؛ مواد قیری؛ معدنی . . .
- مروارید طبیعی یا پرورشی، سنگهای قیمتی یا نیمه قیمتی، فلزات گرانبها، فلزات روکش شده. . .
- پلاستیک و مصنوعات از آن
- ماشین آلات و تجهیزات الکتریکی و قطعات آنها؛ ضبط کننده و تولید کننده صدا، تلویزیون. . .
- میوه و آجیل خوراکی؛ پوست مرکبات یا خربزه
- کودها
- سبزیجات خوراکی و ریشهها
- اقلام پوشاک و لوازم جانبی پوشاک
- آهن و فولاد
- اسانسها و رزینوئیدها؛ فرآوردههای عطرسازی، آرایشی
سهم ایران از صادرات به مصر
در طی سالهای اخیر صادرات ایران به مصر افت شدیدی داشته است. هر چند که از 1399 به بعد کمی اوضاع بهتر شده است. اما همچنان سهم ایران از بازار مصر ناچیز است. مهمترین علت این موضوع مشکلات سیاسی میان دو کشور است. البته با توجه به گشایش های نسبی اخیر در روابط میان دو کشور، اوضاع تجارت خارجی ایران و مصر پتانسیل رشد بیشتر از این را نیز دارد.
- سال 1400 میزان 8,049,551 دلار
- سال 99 میزان 5,627,652 دلار
- سال 98 میزان 4,334,830 دلار
- سال 97 میزان 217,611,643 دلار
- سال 96 میزان 251,563,854 دلار
- سال 95 میزان 207,093,885 دلار
وضعیت فعلی صادرات ایران به مصر
تقریباً بیشتر آمارهای مربوط به تبادلهای اقتصادی و بهویژه صادرات، نشاندهنده افزایش روابط تجاری و صادرات به این کشور هستند. بر اساس اطلاعات سازمان توسعه تجارت ایران، ارزش کالاهای صادراتی ایران به مصر در سال 1400، حدود 8 میلیون دلار بوده است که حدود 45 درصد افزایش نسبت سال گذشته نشان میدهد. این نکته قابل تامل است که ایران درحال حاضر هیچ خدماتی را به کشور مصر صادر نمیکند. درحالیکه بدون شک در این زمینه نیز ظرفیتهایی وجود دارد که مورد توجه قرار نگرفته است.
طی سالهای گذشته نیز سال 2019 سالی حساس بود که در شرایط بحران ویروس کرونا صادرات به مصر ادامه یافت و ایران 6.88 میلیون دلار کالا را به مصر صادر کرد. عمده محصولات صادراتی ایران به مصر در این سال، کشمش (4.57 میلیون دلار)، پلیمرهای اتیلن (1.18 میلیون دلار) و سنگ مرمر، تراورتن و آلاباستر (511 هزار دلار) بود.
پتانسیل صادرات ایران به مصر
اقتصاد کشور مصر مانند بسیاری از کشورهای خاورمیانه وابسته به صادرات نفت و گاز نیست؛ با اینحال این کشور نیز در زمینه تولید برخی کالاها دچار ضعف است و کالاهای گوناگونی را وارد میکند. بازرگانان ایرانی تاکنون توانستهاند سهمی از تامین برخی از کالاها را در این کشور از آن خود کنند.
در حال حاضر صادرات محصولاتی چون زعفران، رادیودارو و پسته از ایران به مصر تا حدودی در جریان است. همچنین تنوع کالاهای صادراتی در این کشور، سال به سال متفاوت بوده است. برای مثال طی سالهای پیشین صادرات سرب به مصر رواج داشت اما درحال حاضر، صادرات بر کالاهایی دیگر متمرکز است.
مهمترین کالاهای دارای پتانسیل صادراتی به مصر را در جدول و نمودار زیر مشاهده می کنید:
در نمودار زیر هم اقلام صادراتی ایرانی به مصر که دارای بیشترین پتانسیل کاری هستند را مشاهده می کنید:
مهمترین محصولات صادرات ایران به مصر
-
محصولات کشاورزی
پسته، سیب، زعفران، گوجهفرنگی
-
محصولات غذایی
کشمش، انواع میگو، مغز پسته تازه یا خشک، مخمرهای غیر فعال، کالاهای برقی و مکانیکی
-
تجهیزات صنعتی
ماشینآلات کشاورزی، قطعات خودرو، کلید گردان، قطعات توربینهای گازی
-
کالاهای معدنی
بنتونیت، مرمر، تراورتن، مرمریت
-
مواد اولیه صنایع
نفت، روغن های تولید شده از مواد معدنی قیری، گازهای نفتی که به مایع تبدیل شدهاند مانند بوتان و پروپان، آلیاژ آهن، فولاد، انیدرید فتالیک، پلی استایرن غیر قابل انبساط معمولی، پیویسی و اسید سولفوریک، رزینهای ملامینیک، کاتد و قطعات کاتد از مس تصفیه شده، روغن و گریس، پلی اتیلن
چالشها و فرصتهای کنونی صادرات ایران به مصر
پس از وقوع آخرین کودتا و همزمان با کاهش تنشها در روابط خارجی مصر، بهنظر میرسد مراودات سیاسی و تجاری این کشور با ایران رو به بهبود است. شیب این بهبود البته تاکنون اندک بوده است اما ظرفیتهای تجارت با مصر وجود دارد.
برای درک این مساله کافی است توجه داشته باشیم که مصر در حدود 4422 قلم کالا را از کشورهای مختلف دنیا وارد میکند. بر اساس بررسی موسسه مطالعات و پژوهشهای بازرگانی، از میان این کالاها تعداد 1768 کالا دارای ظرفیت صادرات به مصر است. درحالی که هم اکنون تنوع کالاهای صادراتی ایران به مصر به یک دهم این مقدار نیز نمیرسد.
با توجه به بهبودهای نسبی در روابط میان ایران و مصر، اکنون شرایط بهتری برای صادرات به این کشور فراهم است. برای صادرات به مصر یا هر کشور دیگری، پیش از هر چیز شما نیاز به آموزش صادرات، تحقیقات و شناسایی بازار صادراتی آن کشور دارید.
اگر نمیدانید آموزش تجارت بین الملل را از کجا شروع کنید، ما در مقاله مقایسه دوره های صادرات و واردات، بهترین دوره ها را با یکدیگر مقایسه کرده ایم. پیشنهاد خود ما در آکادمی زومین بازار، دوره بوت کمپ تجارت است.
مزایای صادرات به مصر
از مزایای صادرات به مصر میتوان به تنوع بالای کالاهایی اشاره کرد که در بازارهای مصر نیاز به آنها وجود دارد. این تنوع به مزیت دیگری برای صادرات به مصر اشاره دارد و آن نزدیکی فرهنگی و دینی است. همانطور که میدانید بخش اعظم مردم مصر مسلمان هستند و از نظر سبک زندگی نیز شباهتهای بسیاری بین مردم این دو کشور وجود دارد. بنابراین مردم ایران و مصر دارای نیازهای نسبتاً مشابهی بهویژه در زمینه کالاهای غیر نفتی و کالاهای مصرفی دارند.
برای مثال بازرگانان ایرانی میتوانند روی صادرات کالاهایی در زمینههای متعدد مانند منسوجات، پوشاک، فرآوردههای غذایی، کفپوشها، مصالح ساختمانی و محصولات کشاورزی سرمایهگذاری کنند. همچنین کشور مصر دارای صنعت توریسم قدرتمندی است و این مساله نیز باعث افزایش نیازهای وارداتی مصر میشود.
موانع صادرات به مصر
بدون شک بن بست های سیاسی میان دو کشور همواره بزرگترین مانع صادرات محصولات ایرانی به مصر بوده است. اما اقتصاد رو به رشد و در حال اصلاح کشور مصر، چشمانداز روشنی را برای فعالان حوزه تجارت ایجاد کرده است و نتایج آن به خوبی مشهود است. با این وجود، باید اذعان داشت مصر هنوز با تبدیل شدن به کشوری پیشرو در زمینه تجارت در منطقه فاصله دارد.
این موانع بیشتر ریشه در سیستمهای اداری و قضایی ناکارآمد این کشور در حوزه تجارت و ارتباطات بینالمللی دارد. علیرغم تعهد مصر به اجرای توافقات حقوقی بینالمللی، دادگاههای مصر، همیشه متعهد به قبول احکام صادر شده در سیستم قضایی خارجی در این کشور نیستند. علاوه بر این، روند حل و فصل اختلافات تجاری در این کشور نیز بسیار کند است، تاحدی که ممکن است اتمام جریان قضایی یک پرونده تجاری در دادگاههای مصر بین 3 تا 5 سال طول بکشد.
البته این روند در رابطه با پروژههای عظیم وزارت نفت و پتروشیمی و صنایع بزرگ دیگر که به تایید وزارت سرمایهگذاری این کشور رسیده باشند، کاملاً متفاوت است.
این فرایند کند اداری و پیچیدگی باعث بالا رفتن ریسک سرمایهگذاری و صادرات به مصر میشود و در نتیجه، تمایل فعالان حوزه صادرات و واردات برای کار در اقتصاد این کشور کاهش پیدا میکند. اما این تنها مشکل مصر در حوزه صادرات نیست. کمبود نیروی کار متخصص، بروکراسی پیچیده و ناکارآمد اداری و اعتبارات محدود از دیگر مشکلات در روندهای تجاری کشور مصر است که به عنوان مانعی بر سر راه صادرات به مصر تلقی میشود.
مجوزها و مدارک مورد نیاز برای صادرات به مصر
برای آشنایی با نحوه صادرات به مصر و نیز صادرات به هرکشوری از دنیا، باید با قوانین صادرات و کسب مجوزهای لازم برای صادرات اطلاعات کافی داشته باشید. امور صادراتی معمولاً دارای روندها و قوانین ویژه و پیچیدهای هستند. بنابراین بدون اطلاع از این شرایط و قوانین نمیتوان یک فعالیت صادراتی موفق داشت.
در ادامه با برخی از مدارک مورد نیاز برای صادرات به مصر آشنا میشویم:
- مجوز صادرات (برای برخی کالاها)
- کارت بازرگانی از اتاقهای بازرگانی به نام صادر کننده
- گواهی بهداشت و قرنطینه (برای برخی کالاها)
- صدور پیشفاکتور
- فاکتور فروش
- تهیه صورت عدلبندی
- گواهی مبدا
چرا تجارت ایران با مصر ضعیف است؟
دلایل ضعف تجارت ایران با مصر و سهم کم ایران از واردات این کشور، کمی پیچیده است. در سالهای اولیه پس از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران و پناه گرفتن شاه در مصر، روابط این دو کشور را از حالت عادی خارج کرد.
موقعیت جغرافیایی این کشور و همسایگی آن با سرزمینهای اشغالی، تغییرات سیاسی پیدرپی، کارشکنیهای سیاسی و اقتصادی قدرتهای بزرگ، بروکراسیهای پیچیده در هر دو کشور و انتقادات هر از چند گاه این دو کشور از یکدیگر، حتی پس از شروع مجدد روابط دیپلماتیک سهم ایران، در مجموعه بزرگ و متنوع صادرات به کشور مصر کوچک باشد.
ایجاد پیوندهای اقتصادی بین هر دو کشور، میتواند به نزدیکتر شدن دیدگاه های سیاسی دو کشور نیز منجر شود. به همین دلیل است که کارشکنی کشوری مانند آمریکا، به عنوان حامی اصلی رژیم صهیونیستی در همسایگی مصر، باعث عدم رشد صادرات ایران به مصر شده است. از طرف دیگر عدم انسجام و ثبات سیاسی و اداری در کشور مصر و مشکلات ناشی از آن، ریسک صادرات و تجارت با این کشور را افزایش داده است.
قطع بودن روابط دیپلماتیک دو کشور در سالهای گذشته و نبود کانالهای مستقیم سیاسی برای تسهیل روندهای اداری و دیپلماتیک صادرات، باعث شده است که بستر قدرتمند برای ایجاد کانالهای جدید صادرات بین دو کشور به خوبی شکل نگیرد. البته با اصلاحات هرچند کند در مصر، و توافقات سالهای گذشته، روند صادرات از ایران به مصر رو به افزایش بوده است و میتوان آینده بهتری را برای آن متصور بود.
جمع بندی: راهکارها و چشمانداز تجاری بین ایران و مصر: چالشها، فرصتها، و پتانسیلهای آتی
در ابتدا این مقاله با بررسی کلی اقتصاد مصر سعی شده است که به طور کامل صادرات به مصر و چشم انداز تجارت با این کشور را بررسی کنیم.
با چالشها و فرصتهای کنونی صادرات ایران به مصر آشنا شدیم. عواملی مانند مشکلات سیاسی، بروکراسی از جنس چالش ها و کمبود نیروی کار متخصص، نیاز مصر به کالاهای متنوع و مصرفی به عنوان فرصتهای موجود در صادرات به این کشور مورد بررسی قرار گرفت در ادامه به معرفی بزرگترین مشتریان و تامینکنندگان اقتصادی مصر و گروههای کالایی صادراتی به این کشور پرداختیم. و در پایان طبق آخرین اطلاعات موجود از رشد ناچیز سهم صادرات ایران به مصر در سالهای اخیر با خبر شدیم. و مهمترین کالاهای دارای پتانسیل صادراتی را معرفی کردیم.
با در نظر گرفتن مشکلات و چالشهای موجود، تجارت ایران با مصر هنوز به حد قابل قبول نرسیده است، اما با توجه به اصلاحات و تغییرات سیاسی و اقتصادی در مصر و توافقات میان دو کشور، آینده بهتری برای صادرات ایران به مصر قابل تصور است.
ادامه مسیر مطالعه:
مطالب زیر میتواند در ادامه مسیر مطالعه به شما کمک کند:
در پایان نظرات و سوالات خود را در قسمت دیدگاه های این نوشته با ما در میان بگذارید.
بدون دیدگاه