آخرین بروزرسانی در: 1403/08/30
آموزش تجارت و بازرگانی بین‌الملل یکی از مهمترین نیازهای کسب و کارها و تجار است. این حوزه به عنوان یکی از پردرآمدترین و پرچالش‌ترین زمینه‌ها شناخته میشود. اما آیا میدانید که برخی مراکز آموزشی و مدرسان از تکنیک مثبت‌اندیشی سمی در آموزش های تجارت بین الملل و بازرگانی استفاده میکنند تا مخاطبین خود را گمراه کنند؟ به این دسته از آموزش ها اصطلاحا آموزش های زرد تجارت میگویند!
در دنیای مدرن امروز، مثبت‌اندیشی به عنوان یک ویژگی مثبت شناخته میشود، اما آیا تا به حال به این فکر کرده‌اید که مثبت‌اندیشی می‌تواند “سمی” هم باشد؟ بله درست شنیدید! اهمیت آگاهی از این موضوع برای مخاطبین نیز بسیار بالاست. هدف از نوشتن این مقاله، افزایش آگاهی شما از این پدیده و ارائه راه‌حل‌های عملی برای تشخیص این نوع از آموزش های زرد است تا در مسیر اشتباه قرار نگیرید.
مثبت‌اندیشی سمی (Toxic Positivity) چیست؟
مثبت‌اندیشی سمی یکی از پدیده‌های روان‌شناختی ویرانگر و خطرناک است که در زمینه‌های متعددی از جمله انواع آموزش های زرد کسب موفقیت و ثروت دیده میشود. متاسفانه چند سالی است که در آموزش صادرات، تجارت و بازرگانی بین‌الملل هم زیاد دیده میشود. این نوع از مثبت‌اندیشی، به جای اینکه به فرد کمک کند، می‌تواند به وی آسیب بزند و او را در مسیر اشتباه قرار دهد.
چگونگی شکل‌گیری مثبت‌اندیشی سمی
مثبت‌اندیشی سمی معمولاً زمانی شکل می‌گیرد که فرد یا گروهی تلاش میکند تا با واقعیت‌های منفی یا چالش‌ها با یک نگاه سطحی و غیرعملی مواجهه کند. این نگاه می‌تواند از نادانی، ترس یا حتی شیطنت و منافع شخصی ناشی شود. تظاهر به حال خوب، نادیده گرفتن واقعیت ها و مشکلات، انکار احساسات منفی و گرایش به سرخوشی و انرژی مثبت به شکل مصنوعی، همه در همین دسته قرار میگیرند.
افراد درگیر در تله مثبت‌اندیشی سمی، بدون توجه به جزئیات و عوامل موثر بر یک موضوع، یک تصویر روشن و زیبا برای خودشان میسازند. این نوع نگرش بیمارگونه و افراطی، به فرد پیشنهاد میدهد که از مواجهه با واقعیت‌ها و چالش‌ها فرار کند. دقیقا همانگونه که منفی گرایی و منفی اندیشی بد و مضر است، مثبت اندیشی سمی هم آسیب زننده و تخریب کننده است.
عبارات هایی مثل به نیمه پر لیوان توجه کن یا می‌توانست بدتر از این هم باشد معمولا توجیهاتی برای افراد گرفتار در این معضل است تا از احساسات درونی و واقعی خودشان فرار کنند و دائما تظاهر به خوشحالی و خوشبختی نمایند. امید غیر واقعی یا False Hope برای خودشان ایجاد کنند و در نهایت هم سرخورده و افسرده و از هم پاشیده خواهند شد. چرا؟ چون دنیا و قواعد و قوانین آن بر اساس این نوع توهمات پیش نمیرود.
در صورت تمایل به مطالعه بیشتر در خصوص Toxic Positivity از منابع علمی و معتبر، میتوانید مقاله سایت Forbes و همچنین مقاله سایت Education Week را نیز در همین راستا مطالعه نمایید.
فرمول مثبت‌اندیشی سمی و محتوای زرد در آموزش تجارت و بازرگانی بین‌الملل
وقتی مدرس یا مرکز آموزشی از مثبت‌اندیشی سمی برای جذب مخاطب به آموزش های حوزه صادرات و واردات و تجارت بین الملل استفاده میکند، این کار را با هدف تولید محتوای زرد انجام میدهد. اما محتوای زرد آموزشی چیست؟
محتوای آموزشی زرد چیست؟
محتوای زرد یا Tabloid Journalism نوعی محتوا است که بدون توجه به استانداردهای کیفی محتوایی ساخته میشود. هدف اصلی از این نوع محتوا، جلب توجه بیشتر مخاطبان و تحریک احساسات و هیجانات آنها است. این تحریکات عمدتاً منجر به اشتراک‌گذاری و بازنشر محتوای زرد و دیده شدن حداکثری محتوا میشود، که در نهایت به کسب درآمد مالی برای سازندگان محتوا کمک میکند.
مراکز آموزشی و مدرسان زرد، در فرمول محتوای آموزشی آلوده خودشان معمولا این 3 موضوع سمی و فریب دهنده را تزریق میکنند:
موضوع سمی اول: توجهات سطحی بجای مفاهیم علمی و کاربردی
به جای تمرکز بر مفاهیم و تکنیک‌های عملی، تمرکز بیشتر بر ایجاد احساسات و هیجانات مثبت مصنوعی است. مدرس سعی میکند در همایش ها و کلاس ها، مخاطبین را از لحاظ احساسی و روانی high کند. یا به اصطلاح نشئه روانی کند. دائما صحبت های انگیزشی و ظاهرا مثبت، بجای تمرکز بر آموزش های علمی و کاربردی عمیق.
موضوع سمی دوم: توهم ثروت و موفقیت
ایجاد توهم و تصوری غیرواقعی از موفقیت و ثروت، آن هم به سرعت و تقریبا بدون زحمت! ایجاد ذهنیت برنده بودن و رسیدن به اهداف به شکل آسانسوری! هل دادن افراد در جهت رویابافی و خیال پردازی و چسبیدن به امید واهی یا همان False Hope که فرد را در هوا و هپروت معلق نگه میدارد!
موضوع سمی سوم: ادعاهای عجیب و غریب!
ادعاهای عجیب و غریب تمامی ندارند. و هر روز هم چیز جدیدی به بازار اضافه میشود. مواردی مانند اینها:
- صادرات برای همه، صادرات برای هر جوان ایرانی، صادرات برای هر کسی که مشکل مالی دارد!
- شروع صادرات، شروع واردات و در کل شروع تجارت بین المللی، بدون هرگونه تجربه تجارت داخلی!
- شروع تجارت با پول قرض کردن از دیگران، با فروش ماشین زیر پایتان و …
- اغراق و مانور بیش از حد در مورد مفهوم تجارت بدون سرمایه و صادرات بدون سرمایه
- اغراق و بزرگنمایی در اثربخشی برخی روش ها در تجارت مانند بروکری در صادرات
- ارائه یک تصویر عجیب و غریب غیر واقعی از دنیا مانند اینکه: جهان پر از ثروت و فرصت است، تو به هر چه بخواهی میرسیف کافیه طرز فکرت را عوض کنی و …
- و سایر ادعاهای جنجالی و پر سر و صدا برای جذب هر چه بیشتر مخاطب!
چرا مثبت اندیشی سمی و محتوای زرد در آموزش صادرات و واردات وجود دارد؟
در آموزش تجارت بین‌الملل، دانش و تجربه واقعی مدرس از اهمیت بالایی برخوردار است. اما متأسفانه، برخی مدرسان و مراکز آموزشی از روش‌های نادرست و گمراه‌کننده استفاده میکنند تا مخاطبین خود را جذب کنند. یکی از این روش‌ها استفاده از مثبت‌اندیشی سمی است. اما چرا این موضوع در آموزش صادرات و واردات اینقدر پر رنگ میشود؟ چرا میزان زیادی آموزش فیک و زرد بر پایه مثبت اندیشی سمی در حوزه تجارت و بازرگانی وجود دارد؟ در ادامه، به بررسی چهار دلیل اصلی این مسئله خواهیم پرداخت.
دلیل اول: مدرسان با رزومه‌ی ضعیف
یکی از دلایل رواج مثبت‌اندیشی سمی در آموزش‌های تجارت بین‌الملل، وجود مدرسانی است که رزومه‌ی قابل دفاعی ندارند. این افراد معمولاً به دنبال راه‌هایی هستند تا از طریق بازی با احساسات مردم و تولید محتوای آموزشی زرد، نقص‌ها و کمبودهای خود را پوشش دهند.
دلیل دوم: مدرسان با رزومه‌ی جعلی
متأسفانه، برخی مدرسان پا را از مرحله قبلی هم فراتر گذاشته و حتی به جعل رزومه‌ی خود می‌پردازند تا به طور مصنوعی اعتماد مخاطبین را جلب کنند. این نوع مدرسان اغلب از محتوای زرد بر پایه مثبت‌اندیشی سمی بهره می‌برند تا از مسیر اصلی موضوع منحرف کنند و توجه را از نقص‌های خود دور کنند.
دلیل سوم: مدرسان بدون سابقه‌ی عملی
بسیاری از مدرسان صرفا مدرس و معلم هستند. یعنی اصلا شغل و منبع درآمدشان تدریس است نه تجارت! در حالی که یک مدرس باید تجربیات عملی و اجرایی داشته باشد تا بتواند دانشجویان را به درستی راهنمایی کند. متأسفانه، بسیاری از مدرسان در آموزش صادرات و واردات، سابقه‌ی عملی ندارند و از مثبت‌اندیشی سمی در جهت تولید محتوای زرد استفاده میکنند تا این نقص را پنهان کنند.
دلیل چهارم: رزومه قوی به همراه اهداف پنهانی در آموزش‌ها
گاهی اوقات حتی رزومه مدرسان هم قوی است اما محتوا همچنان زرد است. حتی گاهی اصلا محتوای زرد را رایگان تولید میکنند! دقت کنید که هدف اصلی برخی مدرسان و مراکز آموزشی، فقط فروش محتوای زرد و جذب مخاطب نیست! در اینجا اهداف پنهانی نیز وجود دارد که نیاز به جذب مخاطبین بصورت حداکثری را افزایش میدهد. برخی از این اهداف را در مقاله مقایسه دوره های تجارت بین الملل رایگان و پولی بیان کرده ایم.
با توجه به این دلایل، ضروری است که به عنوان یک مخاطب آگاه، به دنبال مراکز و مدرسانی باشید که توانمندی‌ها و نیازهای شما را به درستی درک کنند و از روش‌های معتبر و علمی در آموزش‌های خود استفاده نمایند.
امیدفروشی و رویافروشی برای تقویت محتوای زرد
امیدفروشی و رویافروشی دو عامل مهمی هستند که به تقویت مثبت‌اندیشی سمی و محتوای زرد در آموزش‌های تجارت بین‌الملل، یا همان آموزش صادرات و واردات، کمک میکنند.
اما امیدفروشی و رویا فروشی چه هستند و چگونه در محتوای زرد آموزشی پر رنگ میشوند؟
امیدفروشی
امیدفروشی به معنای ارائه تصاویر و وعده‌های ناپایدار و غیرقابل تحقق است. مدرسانی که از این تکنیک استفاده میکنند، معمولاً به مخاطبین خود وعده‌های بزرگ می‌دهند—مثل تضمین موفقیت در کسب‌وکار یا دستیابی به ثروت فوری—بدون اینکه راه‌های عملی و قابل اجرا برای رسیدن به این اهداف را نشان دهند.
رویافروشی
رویافروشی نیز مشابه امیدفروشی است. اما در اینجا، مدرس به جای وعده‌ها، تصاویر و تجربیات فرضی و غیرواقعی را به مخاطبین خود می‌فروشد. این مدرسان اغلب از داستان‌ها و مثال‌هایی استفاده میکنند که چندان واقع‌بینانه نیستند، اما احساس خوبی به مخاطب می‌دهند.
در هر دو مورد، هدف اصلی این است که مخاطب را در یک حالت احساسی مثبت نگه دارند، حتی اگر این حالت بر اساس اطلاعات غلط یا ناقص باشد. این روش‌ها به مدرسان اجازه می‌دهند که از مسائل و چالش‌های واقعی دوری کنند و به جای آن، تمرکز را بر احساسات مثبت و اغراق‌آمیز قرار دهند، که این امر به نوبه‌ی خود به مثبت‌اندیشی سمی منجر میشود.
واقعیت‌های تلخ در مارکت آموزشی ایران
اما واقعا چرا ما به اینجا رسیده ایم؟ چرا یک مفهوم علمی و فرهنگی به نام “آموزش” هم در کشور ما بعضا با دروغ و کلاهبرداری همراه شده است؟ متاسفانه عده زیادی از مردم ایران در شرایط احساسی و اقتصادی منفی زندگی میکنند. همین شرایط هم باعث میشود که آنها به وعده‌های ثروت و موفقیت بیشتر اقبال نشان دهند، حتی اگر این وعده‌ها بدون پایه و اساس باشند.
با کمال تاسف، سرمایه اجتماعی (یعنی میزان اعتماد و همکاری میان افراد) هم در کشورمان در سطح پایینی قرار دارد. و فرهنگ دروغگویی و کلاهبرداری در جامعه ایرانی به حدی رسیده است که این مسائل به عنوان یکی از عوامل اصلی در کاهش کیفیت آموزش‌ها و دوره‌ها شناخته میشوند.
برخی از مراکز آموزشی و مدرسان نیز از این فرصت‌ها بهره‌برداری میکنند و محتواهایی را ارائه می‌دهند که نه تنها مفید نیستند، بلکه گاهی اوقات میتوانند مضر هم باشند. در نهایت این شرایط تلخ و واقعیت‌های دلخراش، نیازمند توجه جدی، اطلاع رسانی و فرهنگ سازی از سوی تمامی افراد جامعه، از جمله مدرسان و مراکز آموزشی معتبر است.
چگونه محتوای زرد را تشخیص بدهیم؟
در بازار شلوغ آموزش تجارت، شناسایی محتوای زرد از دوره‌های آموزشی معتبر، یکی از مهمترین چالش‌هایی است که هر فرد با آن روبرو میشود. دوره‌های زرد، با وعده‌های غیرواقعی و استفاده از تکنیک‌های روانی، بیشتر به‌دنبال جذب مخاطب هستند تا آموزش واقعی. اما چگونه می‌توان چنین محتواهایی را شناسایی کرد؟ در ادامه، مهمترین ویژگی‌های این نوع آموزش‌ها را بررسی میکنیم تا بتوانید تصمیمات آگاهانه‌تری بگیرید. در اینجا 8 ویژگی محتوای زرد آموزش تجارت بین الملل را با هم بررسی میکنیم:
ویژگی اول: تمرکز بر احساسات به جای عمل‌گرایی
یکی از اصلی‌ترین ویژگی‌های دوره‌های زرد، تأکید بیش از حد بر احساسات و انگیزه دادن است. این دوره‌ها معمولاً به جای ارائه محتوای علمی و عملی، تلاش میکنند مخاطب را درگیر یک تجربه احساسی و هیجانی کنند که تأثیر آن کوتاه‌مدت و سطحی است.
مربیان این دوره‌ها اغلب با اجرای نمایش‌های احساسی و استفاده از تکنیک‌های روانی، شما را به‌لحاظ عاطفی “های” میکنند. یا به اصطلاح انگلیسی high یا نشئه روانی میکنند. اما این “نشئگی روانی” چگونه اتفاق می‌افتد؟
شعارهای انگیزشی مکرر
عباراتی مثل «هیچ چیزی غیرممکن نیست!»، «تو قهرمانی!»، یا «فقط به خودت ایمان داشته باش!»، «دنیا پر از فرصت است!»، «هدف مالی سال آینده ات را الان روی کاغذ بیاور تا محقق شود!» به‌طور مداوم تکرار میشود. این جملات، هرچند ممکن است در نگاه اول مثبت به نظر برسند، اما بیشتر برای تحریک احساسات و ایجاد هیجان لحظه‌ای طراحی شده‌اند تا برای ارائه راهکارهای عملی.
صحنه گردانی، شو آف و شومن بازی
در سمینارها یا رویدادهای آنلاین، به کمک شومن بازی و راه اندازی انواع نمایش ها و صحنه گردانی پرهیجان، فضایی مشابه یک کنسرت یا نمایش جذاب ایجاد میکنند که باعث میشود مخاطبان به لحاظ روانی درگیر شوند و ارتباطشان با واقعیت ضعیف‌تر شود.
داستان‌های احساسی حماسی و افسانه ای از موفقیت
مربی با تعریف داستان‌های اغراق‌شده از موفقیت شخصی یا تجربه‌های دراماتیک، مخاطب را تحت تأثیر قرار میدهد و فضایی ایجاد میکند که در آن واقع‌گرایی جای خود را به خیال‌پردازی میدهد. در واقعیت هم این داستان ها و نمایش ها از موفقیت ظاهری او، واقعیت ندارند و اکثرا صحنه سازی و خوراندن یک داستان دروغ به مخاطب است.
و یا مربی و مدرس بخش های مهمی در مسیر موفقیت خودش را تحریف و سانسور میکند. از استفاده از انواع رانت و روابط طلایی گرفته تا ارتباطات غیر اخلاقی و شانس هایی که به او با محاسبات خاصی توسط افراد خاصی ارائه شده است. معمولا مربی یا مدرس این موارد را از مخاطب خود پنهان کرده و نسخه غیر واقعی، اما شیرین و جذاب دلخواه خودش را میگوید.
🔑 چگونه تشخیص دهیم؟
اگر در یک جلسه آموزشی احساس کردید که بیش از آنکه بر آموزش مهارت‌های کاربردی تمرکز شود، توجهتان به انگیزش احساسی و فضای هیجانی جلب شده است، احتمالاً با محتوای زرد روبرو هستید. آموزش واقعی باید به شما ابزارهای ملموس بدهد، نه فقط حس خوب!
ویژگی دوم: برجسته کردن بیش از حد نقش دوره و ابزار در موفقیت
یکی دیگر از ویژگی‌های دوره‌های زرد، تأکید اغراق‌آمیز بر نقش دوره، ابزار، یا محصول آموزشی است که به شما ارائه میشود. این مربیان طوری وانمود میکنند که تنها عامل موفقیت، شرکت در دوره آنها یا استفاده از ابزارهایی است که معرفی میکنند. این نوع وعده‌ها معمولاً مخاطب را در توهمی از دستیابی آسان به اهداف فرو می‌برد و وابستگی او به دوره یا مربی را افزایش میدهد.
واقعیت چیست؟
هیچ‌کس با خرید یک دوره آموزشی یا ثبت‌نام در یک کلاس، به خودی خود تبدیل به یک فرد موفق، ثروتمند، یا متخصص در یک زمینه نمی‌شود. دوره‌ها، کلاس ها، محصولات آموزشی و ابزارها تنها وسیله و ابزار برای شما هستند، نه تضمین‌کننده هدف.
رشد واقعی از درون فرد ناشی میشود و به تلاش، استمرار، و یادگیری عملی او بستگی دارد، نه صرفاً به آنچه از بیرون دریافت میکند. شما هیچ جا و هرگز نمیبینید که عامل رشد از بیرون به کسی تزریق شده باشد. عامل رشد از درون انسان میجوشد. و اینگونه نیست که شما با تهیه یک ابزار یا وسیله مانند یک دوره یا کتاب آموزشی اتفاق خاصی برایتان رقم بخورد!
چند مثال ملموس برای درک بهتر تفاوت ابزار و هدف
- یک صاحب باشگاه بدنسازی به شما وعده دهد که فقط با ثبت‌نام در باشگاه او، به اندام ایده‌آل خود خواهید رسید یا قهرمان پرورش اندام خواهید شد. در حالی که در عمل این یک وعده کاملا دروغین است. باشگاه و تجهیزات، تنها ابزار و وسیله هستند و شما باید با تمرین مستمر و صحیح، تغذیه مناسب، و تلاش واقعی به هدف برسید.
- یک نویسنده کتاب موفقیت به شما بگوید که با خرید کتاب او، خوشبخت و ثروتمند خواهید شد. در حالی که خواندن کتاب، تنها می‌تواند اطلاعات لازم را به شما بدهد و الهام‌بخش باشد، نه تضمینی برای موفقیت شما.
- یک فروشنده دوربین عکاسی ادعا کند که با خرید دوربین او، به یک عکاس حرفه‌ای تبدیل می‌شوید. این هم صرفاً یک دروغ و حرف اغراق امیز است؛ چراکه دوربین فقط ابزار است و مهارت عکاسی به عنوان یک هدف فقط با یادگیری، تمرین و تجربه حاصل میشود.
تأکید این دوره‌ها بر ابزار و وسیله، چگونه مخاطب را گمراه میکند؟
- ایجاد وابستگی روانی به دوره یا مربی: به شما القا میکنند که موفقیت شما تنها در گرو شرکت در این دوره خاص یا استفاده از این محصول است.
- نادیده گرفتن نقش تلاش و شخصیت فردی شما به عنوان اصلی ترین عامل موفقیت: معمولا این مربیان هیچ اشاره‌ای به این نمیکنند که مهمترین عامل رسیدن به هدف خود شما هستید. و موفقیت واقعی نیازمند تلاش مداوم، تصمیم‌گیری آگاهانه و استفاده صحیح از ابزارها و دانش است.
- وعده‌های غیرواقعی: مثلاً ادعا میکنند که «تنها با استفاده از روش‌های ما، بدون تلاش زیاد، به ثروت یا موفقیت می‌رسید.» و شما توهم این را پیدا میکنید که با ثبت نام در دوره آنها انگار که یک سرمایه گذاری انجام داده اید که بعد از مدتی بصورت تضمینی اصل پول به اضافه سود آن به شما برمیگردد.
🔑 چگونه تشخیص دهیم؟
اگر دوره‌ای یا محصولی طوری معرفی شد که نقش شما به عنوان اصلی ترین عامل موفقیت در موفقیت خودتان را نادیده گرفت و به شما وعده داد که تنها با ثبت‌نام یا خرید، به تمام اهداف خود خواهید رسید، بدانید که احتمالاً با یک محتوای زرد و گمراه‌کننده روبرو هستید. موفقیت واقعی، از درون شما و از طریق تلاش، تمرین و پیگیری مداوم ناشی میشود، نه از بیرون.
ویژگی سوم: ادای منجی را درآوردن و استفاده از ضعف بُت‌سازی ما ایرانیان!
یکی دیگر از ویژگی‌های دوره‌های زرد، ادا درآوردن مربی به‌عنوان یک منجی یا ناجی است! این مربیان به‌جای اینکه شما را به قدرت درونی و تلاش خودتان متکی کنند، خودشان را به‌عنوان تنها مسیر موفقیت نشان می‌دهند. آنها از تمایل فرهنگی ما ایرانیان به بت‌سازی و استادسازی سوءاستفاده میکنند تا مخاطبان را وابسته به خود نگه دارند.
چگونه این اتفاق می‌افتد؟
- ایجاد تصویر مربی به‌عنوان فردی بی‌عیب و همه‌چیزدان: مربی طوری خود را معرفی میکند که گویی پاسخ همه مسائل را می‌داند و تنها اوست که می‌تواند شما را به موفقیت برساند. این تصویر اغلب با داستان‌هایی اغراق‌شده از موفقیت شخصی خودشان یا دستاوردهای افراد دیگر که در دوره‌هایشان شرکت کرده‌اند، تقویت میشود.
- استفاده از تکنیک‌های روانی برای القای وابستگی: آنها به‌طور مداوم به مخاطب القا میکنند که بدون راهنمایی و روش‌های آنها، شما هیچ‌وقت نمیتوانید به موفقیت برسید. این نوع رویکرد باعث میشود مخاطب احساس کند به مربی یا دوره وابسته است و به توانایی‌های خودش اعتماد کمتری داشته باشد.
- ضعف فرهنگی خودمان در بت‌سازی: در جامعه‌ای که متاسفانه تمایل به بت‌سازی از مربیان، اساتید، و افراد موفق وجود دارد، این مربیان از این ویژگی نهایت سوءاستفاده را میکنند و خودشان را در جایگاه یک الگو یا حتی یک نجات‌دهنده الهی و معنوی معرفی میکنند.
مثال‌ها از مربیانی که ادای منجی و ناجی را درمی آورند
- مربی ادعا میکند یا به شما این تصویر را القا میکند که تنها با شرکت در دوره او، شما به فردی «تغییر یافته» تبدیل خواهید شد، گویی که بدون او هیچ‌گونه رشدی ممکن نیست.
- القای مفاهیم وابستگی بصورت مستقیم و غیر مستقیم به شکلی که این تصویر شکل بگیرد: «اگر من نبودم، فلانی هیچ‌وقت به اینجا نمی‌رسید»، یا «فقط من می‌توانم به شما نشان دهم چگونه موفق شوید.»
- ساختن یک فضای مقدس برای خود و دوره، که در آن تمام نگاه‌ها به مربی است و هیچ جایی برای نقد یا پرسش وجود ندارد.
واقعیت چیست؟
موفقیت هیچ‌گاه از طریق پیروی کورکورانه از یک فرد یا یک روش خاص حاصل نمی‌شود. هیچ مربی یا دوره‌ای نمی‌تواند نقش تلاش، یادگیری، و تصمیم‌گیری فردی شما را به عنوان مهمترین عامل موفقیت کمرنگ کند. رشد واقعی از تعامل، تجربه، و قدرت درونی شما ناشی میشود، نه از دنبال کردن یک «منجی»!
🔑 چگونه تشخیص دهیم؟
اگر مربی یا دوره‌ای، بیشتر از آنکه شما را به توانایی‌ها و قابلیت‌های خودتان متکی کند، خودش را محور موفقیت و مسیر دستیابی به موفقیت نشان دهد، احتمالاً با یک دوره زرد روبرو هستید. به دنبال آموزشی باشید که به شما ابزارها و دانش را بدهد، نه اینکه شما را به مربی یا روش خاصی وابسته کند.
ویژگی چهارم: آسان جلوه دادن موفقیت و زود به نتیجه رسیدن
یکی دیگر از ویژگی‌های اصلی دوره‌های زرد، ارائه تصویری غیرواقعی از آسان بودن مسیر موفقیت است. مربیان این دوره‌ها تلاش میکنند مخاطبان را با وعده‌های جذاب اما غیرمنطقی فریب دهند. آنها طوری القا میکنند که موفقیت در تجارت بین‌الملل نه تنها ساده، بلکه سریع و بدون چالش‌های جدی است.
چگونه این تصویر اشتباه ایجاد میشود؟
وعده‌های اغراق‌شده و نادرست: عباراتی مثل «فقط در چند ماه میلیاردر شوید»، «تجارت بین‌المللی برای همه»، یا «با 5 قدم ساده، یک تاجر موفق شوید» از جمله وعده‌هایی هستند که کاملاً غیرواقعی و گمراه‌کننده‌اند. نادیده گرفتن پیچیدگی‌های واقعی: این دوره‌ها هرگز به چالش‌ها، زمان‌بر بودن فرآیندها، و ضرورت یادگیری عمیق اشاره نمیکنند.
واقعیت چیست؟
واقعیت این است که موفقیت در تجارت بین‌الملل یک فرآیند تدریجی و زمان‌بر است. یادگیری اصول و مهارت‌های تجارت بین‌الملل، حتی با بهترین منابع و مربیان، حداقل یک سال زمان نیاز دارد. و اگر قصد دارید یک کسب‌وکار موفق در این حوزه راه‌اندازی کنید هم، باید حداقل 3 تا 5 سال زمان برای تثبیت و رشد آن اختصاص دهید.
هر کس هم چیزی به جز این در جهت ساده جلوه دادن فرایند به شما میگوید، یا با فضای کاری و اجرایی بسیار فاصله دارد و واقعیت های میدانی تجارت بین الملل را نمیداند. و یا بخش مهمی از واقعیت ها را از شما پنهان میکند.
چرا دوره‌های زرد این واقعیت‌ها را نمی‌گویند؟
پاسخ بسیار ساده است و دو دلیل مهم دارد:
- برای جذب سریع‌تر مخاطب: اگر به مخاطبان بگویند که این مسیر طولانی و پرچالش است، ممکن است تعداد کمتری به آنها اعتماد کنند.
- برای کسب درآمد بیشتر: وعده‌های آسان و سریع جذاب‌تر به نظر می‌رسند و افراد بیشتری را ترغیب میکنند که در دوره ثبت‌نام کنند.
🔑 چگونه این تله را شناسایی کنیم؟
اگر دوره‌ای مدعی است که بدون تلاش خاص، تجربه، یا بدون سرمایه‌گذاری زمانی میتوانید به موفقیت برسید، حتما به آن شک کنید. یک دوره معتبر، به‌جای ارائه توهم موفقیت سریع، شما را برای یک مسیر طولانی و سخت آماده میکند و تأکید میکند که یادگیری و پیشرفت، فرآیندی تدریجی است. موفقیت واقعی در تجارت، نیازمند آموزش عمیق، تلاش مداوم، و صبر است. اگر دوره‌ای این واقعیت‌ها را نادیده می‌گیرد و صرفاً مسیر را آسان جلوه میدهد، احتمالاً یک محتوای زرد است.
ویژگی پنجم: وعده‌های عجیب تجارت بدون سرمایه
یکی از تکراری‌ترین و البته گمراه‌کننده‌ترین ویژگی‌های دوره‌های زرد، ارائه وعده‌های غیرواقعی و عجیب درباره تجارت بدون سرمایه یا با سرمایه‌گذاری ناچیز است. این وعده‌ها معمولاً طوری طراحی شده‌اند که مخاطب را فریب داده و او را نسبت به واقعیت‌های تجارت بین‌الملل بی‌توجه کنند.
چگونه این وعده‌ها مطرح میشوند؟
مدرسان این دوره‌ها ادعا میکنند که میتوانید بدون هیچ سرمایه‌ای تجارت بین‌المللی را آغاز کنید. عباراتی مثل «صادرات از صفر بدون پول و سرمایه» یا «شروع تجارت با پول قرضی» از نمونه‌های متداول این تبلیغات هستند. معمولا هم روش‌هایی مثل “بروکری بدون سرمایه” یا “فروش کالا بدون موجودی” را به‌عنوان راه‌حل‌های جادویی معرفی میکنند، بدون اشاره به ریسک‌ها، چالش‌ها، و سرمایه‌های غیرمالی موردنیاز.
واقعیت چیست؟
واقعیت این است که هیچ تجارتی بدون سرمایه‌گذاری ممکن نیست. تجارت، چه داخلی و چه بین‌المللی، نیازمند سرمایه اولیه است. این سرمایه می‌تواند شامل پول، زمان، دانش، یا حتی منابع انسانی باشد. اما این دوره‌ها اغلب هیچ اشاره‌ای به نیازهای واقعی تجارت، مانند هزینه‌های بازاریابی و تبلیغات، هزینه‌های حمل‌ونقل و لجستیک، هزینه‌های گمرکی و مالیات، حقوق و دستمزد پرسنل و غیره نمیکنند.
چرا این وعده‌ها داده میشوند؟
این وعده ها برای جذب هر چه بیشتر مخاطب داده میشود. از انجایی که بسیاری از افراد با تصور نداشتن سرمایه از ورود به تجارت منصرف میشوند، دوره‌های زرد با این وعده‌ها تلاش میکنند این موانع ذهنی را از بین ببرند و مخاطبان بیشتری جذب کنند. این دوره‌ها معمولاً به پیچیدگی‌ها و هزینه‌های واقعی تجارت نمی‌پردازند تا مخاطب را درگیر جزئیات نکنند و جذابیت دوره را حفظ کنند.
🔑 چگونه تشخیص دهیم؟
اگر یک دوره مدعی است که میتوانید بدون هیچ سرمایه‌ای تجارت بین‌المللی را آغاز کنید، یا هزینه‌ها و ریسک‌ها را نادیده می‌گیرد، احتمالاً با یک محتوای زرد روبرو هستید. تجارت واقعی نیازمند برنامه‌ریزی دقیق، سرمایه‌گذاری عاقلانه، و آگاهی از ریسک‌های موجود است.
ویژگی ششم: اصرار به تاجر کردن همه افراد!
یکی دیگر از ویژگی‌های دوره‌های زرد، ارائه نسخه‌های یکسان برای همه مخاطبان، بدون در نظر گرفتن ویژگی‌های شخصی، شرایط فردی، و توانایی‌های واقعی آنهاست. این مربیان اصرار دارند که همه افراد را صرف‌نظر از استعدادها، تجربه‌ها، و محدودیت‌های فردی آنها به تاجران موفق تبدیل کنند.
متاسفانه این دوره‌ها طوری طراحی میشوند که گویا تجارت بین‌الملل شغلی است که برای همه مناسب است. و اگر شما تا به امروز به هر دلیلی تاجر نشده اید، مشکل از محدودیت های ذهنی و کم کاری خودتان است. عباراتی مثل «هر کسی می‌تواند صادرکننده باشد» یا «تجارت برای هر ایرانی» بدون در نظر گرفتن شرایط واقعی مخاطب، بسیار رایج است.
در حالی که تجارت نیازمند ویژگی‌های خاصی مانند پشتکار، مهارت‌های ارتباطی قوی، توانایی تحمل ریسک، و مدیریت استرس است و واقعا مناسب همه نیست. اما مربیان دوره‌های زرد هرگز به این نکات اشاره نمیکنند و به جای آن، تجارت را به‌عنوان شغلی پرسود و بدون چالش معرفی میکنند. در واقع هیچ اشاره‌ای به این نمی‌شود که آیا فرد به اندازه کافی تجربه، سرمایه، یا زمان برای ورود به تجارت بین‌الملل دارد یا خیر.
واقعیت چیست؟
واقعیت این است که تجارت برای همه مناسب نیست. هر فردی ویژگی‌ها و علایق منحصر به فردی دارد و ممکن است تجارت برای برخی افراد بهترین انتخاب نباشد. شرایط فردی و ویژگی های شخصیتی هر فرد تعیین‌کننده مسیر است. عواملی مانند میزان سرمایه، تجربه قبلی، توانایی‌های روانی، و زمان‌بندی شخصی، تأثیر مستقیم بر موفقیت یا شکست در تجارت دارند.
تجارت نیازمند یک ساختار شخصیتی، دیسیپلین و تعهد درونی خاص است. افراد نیاز دارند پیش از ورود به این مسیر، خودشان را ارزیابی کنند و ببینند آیا واقعا توانایی مواجهه با چالش‌های این شغل را دارند یا خیر. اما دوره های زرد با هدف جذب حداکثری مخاطبان محدودیت ها یا واقعیت‌های چالش‌برانگیز را پنهان میکنند. این مربیان ترجیح می‌دهند با وعده‌های جذاب و عوام فریبانه، مخاطبان را امیدوار نگه دارند تا نرخ ثبت‌نام افزایش یابد.
🔑 چگونه تشخیص دهیم؟
اگر یک دوره آموزشی ادعا میکند که تجارت برای همه مناسب است و اصرار دارد شما را به هر شکل ممکن تاجر کند و هیچ اشاره‌ای به ویژگی‌های شخصیتی، محدودیت‌های فردی، و شرایط واقعی شما نمی‌کند، بدانید که احتمالاً با یک دوره زرد روبرو هستید. دوره‌های معتبر به شما کمک میکنند تا بر اساس توانایی‌ها و شرایط خود، مسیر درستی انتخاب کنید. یا اصلا خیلی از مواقع ممکن است نتیجه این باشد که تجارت مناسب شما نیست و بیهوده وقت و عمرتان را برایش هدر ندهید.
ویژگی هفتم: نادیده گرفتن اهمیت تجربه تجارت داخلی
یکی از اشتباهات رایج در دوره‌های زرد، بی‌توجهی کامل به اهمیت تجربه تجارت داخلی به‌عنوان پیش‌نیاز تجارت بین‌المللی است. این مربیان بدون تأکید بر نیاز به آشنایی با اصول و فرآیندهای تجارت داخلی، مستقیماً وارد بحث تجارت بین‌الملل میشوند و این تصور را ایجاد میکنند که میتوانید صرفا با انتخاب یک محصول و بدون هیچ تجربه‌ای در بازار داخلی وارد بازارهای جهانی شوید.
چرا تجربه تجارت داخلی مهم است؟
مطمئن باشید که تجارت داخلی موفق پایه و اساس تجارت بین‌المللی است. شما بدون گذراندن دوران دبیرستان نمیتوانید وارد دانشگاه شوید. بسیاری از مهارت‌ها و دانش‌هایی که در تجارت بین‌المللی به آنها نیاز دارید، مانند مدیریت زنجیره تأمین، بازاریابی، و مذاکره، ابتدا باید در سطح داخلی کسب شوند.
تجارت داخلی به شما اجازه میدهد تا بدون مواجهه با پیچیدگی‌های قانونی و فرهنگی تجارت خارجی، مهارت‌های خود را بیازمایید و اشتباهات ابتدایی را با هزینه‌های بسیار کمتر تجربه کنید. ضمنا شناخت بازار داخلی، عرضه‌کنندگان و مشتریان، به شما کمک میکند تا درک بهتری از فرآیندهای تجاری پیدا کنید و در آینده از آنها در سطح بین‌المللی استفاده کنید.
چگونه دوره‌های زرد این موضوع را نادیده میگیرند؟
مدرسان این دوره‌ها معمولاً ادعا میکنند که میتوانید بدون تجربه تجارت داخلی مستقیماً وارد بازارهای خارجی شوید. این دوره‌ها به‌جای آموزش اصول اولیه تجارت، شما را مستقیماً با وعده‌های جذاب مانند صادرات و درآمد دلاری آسان و سریع گمراه میکنند. مربیان دوره‌های زرد با نادیده گرفتن اهمیت تجربه‌های بازارهای داخلی، مخاطبان را به ورود زودهنگام به بازارهای بین‌المللی تشویق میکنند که معمولاً به شکست منجر میشود.
🔑 چگونه تشخیص دهیم؟
اگر یک دوره آموزشی هیچ اشاره‌ای به اهمیت تجربه تجارت داخلی نمی‌کند و مستقیماً شما را به ورود به بازارهای بین‌المللی تشویق میکند، بدانید که احتمالاً با یک دوره زرد روبرو هستید. دوره‌های معتبر شما را ترغیب میکنند که ابتدا تجارت داخلی را بیاموزید و سپس با دانش و تجربه کافی وارد تجارت بین‌المللی شوید.
ویژگی هشتم: اغراق در اثربخشی یک روش خاص
یکی دیگر از ویژگی‌های دوره‌های زرد، تمرکز بیش از حد بر یک روش خاص در تجارت و بزرگنمایی اثربخشی آن است. مربیان این دوره‌ها اغلب یک روش تجاری مانند بروکری، دراپ شیپینگ، افیلیت مارکتینگ، یا شروع تجارت به کمک کوچینگ اختصاصی را به‌عنوان تنها راه‌حل موفقیت معرفی میکنند. این رویکرد نه‌تنها محدودکننده است، بلکه مخاطب را از درک جامع تجارت باز میدارد.
عباراتی مانند «فقط با این روش میتوانید موفق شوید» یا «هیچ روش دیگری به این اندازه اثربخش نیست» بسیار رایج است. در صورتی که واقعیت چنین نیست و روش‌های تجاری مختلف برای افراد با شرایط، توانایی‌ها، و اهداف متفاوت طراحی شده‌اند. اما این دوره‌ها هیچ توجهی به این تفاوت‌ها ندارند و همه را تشویق میکنند که از یک روش خاص پیروی کنند. این مربیان معمولاً مشکلات و محدودیت‌های روش معرفی‌شده توسط خودشان را پنهان میکنند و آن را بسیار ساده‌تر از شرایط واقعی آن روش جلوه می‌دهند.
چرا این رویکرد گمراه‌کننده است؟
واقعیت این است که تجارت هیچ‌گاه تک‌بعدی و وابسته به یک روش خاص نیست. موفقیت در تجارت بین‌الملل نیازمند استفاده از ترکیبی از روش‌ها و استراتژی‌هاست، نه محدود شدن به یک رویکرد خاص. روشی که برای یک فرد موفقیت‌آمیز است، ممکن است برای دیگری اصلا مناسب نباشد.
دوره‌های زرد با ارائه داستان‌های اغراق‌شده چالش های خاص هر روش را پنهان کرده و معمولاً از انواع نمایش ها و داستان‌های موفقیت سریع و آسان برای تبلیغ یک روش خاص استفاده میکنند. این دوره‌ها طوری وانمود میکنند که هر کسی بدون مهارت خاصی می‌تواند با این روش و با تکیه بر آموزش های آنها به موفقیت برسد. در واقع مربیان دوره‌های زرد چالش‌ها و موانع را کوچک جلوه می‌دهند یا کاملاً نادیده میگیرند.
🔑 چگونه تشخیص دهیم؟
اگر یک دوره یا مربی فقط بر یک روش خاص تأکید دارد و آن را به‌عنوان راه‌حل جامع و مناسب برای همه معرفی میکند، باید به آن شک کنید چون یک جای کار اشکال دارد. دوره‌های معتبر به شما کمک میکنند تا با انواع روش‌ها و استراتژی‌های مختلف آشنا شوید و بهترین گزینه را بر اساس شرایط و اهداف خود انتخاب کنید.
چگونه از خودمان در برابر تله های محتوای زرد محافظت کنیم؟
پس از آن که با واقعیت‌های تلخ مارکت آموزش تجارت بین الملل و ویژگی های 8 گانه دوره های زرد آشنا شدیم، حالا وقت آن است که به دنبال راه‌حل‌ها و تکنیک‌هایی بگردیم تا از خودمان در برابر محتوای آموزشی زرد و آلوده به مثبت‌اندیشی سمی محافظت کنیم. در این بخش، به برخی از این راه‌حل‌ها می‌پردازیم. قبل از هر چیز بیاید ویزگی های محتوای زرد را بررسی کنیم:
تحقیق و بررسی
قبل از انتخاب یک دوره یا مدرس، تحقیق کافی انجام دهید. دنبال ویژگی های 8 گانه محتوای زرد در انواع محتوا و تبلیغات آنها باشید. این ویژگی ها معمولا خیلی پر رنگ خود را نمایان میکنند. ضمنا نظرات دیگران، رتبه‌بندی‌ها، و حتی صحبت با دیگران که از این مدرس یا مرکز آموزشی استفاده کرده‌اند، می‌تواند بسیار مفید باشد.
مقایسه برنامه‌ها
برنامه‌ها و محتواهای آموزشی موسسات و مدرسان را با یکدیگر مقایسه کنید. این کار به شما کمک میکند تا بفهمید کدام یک از آنها واقع‌بینانه‌تر و کاربردی‌تر است. کدامیک به سمت بازی با احساسات، خیال بافی و رویا پردازی گرایش دارد و کدامیک بر اساس قانون تدریج، رشد اصولی و پله پله به شما واقعا مهارت های علمی و کاربردی را می آموزد.
در همین راستا میتوانید دو مقاله جامع و کامل آموزش صادرات و آموزش واردات را روی وبسایت زومین بازار مطالعه کنید. این دو مقاله میتوانند یک دید درست، واقعی و اصولی از الزامات و شرایط مورد نیاز در تجارت بین الملل به شما ارائه کنند. ضمنا دو مقاله صادرات با سرمایه کم و واردات با سرمایه کم نیز بر خلاف آموزش های زرد تجارت، راه های واقعی ورود به بازارهای بین المللی با سرمایه گذاری کوچک و ریسک کم را به شما معرفی میکند.
توجه به جزئیات
دقت به جزئیات مانند اهداف دوره، مدت زمان، و حتی پولی یا رایگان بودن می‌تواند نشان‌دهنده‌ی این باشد که آیا این دوره یا مدرس به شما وعده‌های غیرواقعی میدهد یا خیر. دقت کنید که نه هر دوره پولی ارزش خرید دارد و نه هر محتوای آموزشی رایگانی در جهت منافع و مصلحت شما تهیه شده است!
مراقبت از احساسات خود
اگر در هر لحظه‌ای احساس کردید که چیزی درست نیست یا به شما وعده‌های بزرگ و عجیب و غریب، اما بی‌پایه و اساس داده میشود، به احساسات و شک‌های درونی خود گوش دهید.
انتخاب مراکز و مدرسان معتبر
از مراکز و مدرسانی که سابقه‌ی معتبر و نظرات مثبت دارند، و بر مبنای آموزش واقعی مهارت ها به صورت علمی و کاربردی فعالیت میکنند، استفاده کنید. این یکی از بهترین راه‌ها برای محافظت از خود در برابر محتوای آموزشی آلوده به مثبت‌اندیشی سمی است.
با پیروی از این راه‌حل‌ها، شما میتوانید به میزان قابل توجهی از خود در برابر مثبت‌اندیشی سمی و تکنیک‌های گمراه‌کننده محافظت کنید.
زومین بازار: آموزش علمی و کاربردی تجارت، عاری از هرگونه محتوای زرد
ما در آکادمی زومین بازار از آلودگی های مارکت آموزشی آگاهیم و نهایت سعی خودمان را هم میکنیم تا مخاطب را نیز آگاه کنیم. آکادمی زومین بازار با فلسفه‌ای متفاوت و با تمرکز بر ارتقاء مهارت‌های عملی و واقع‌بینانه در آموزش تجارت و بازرگانی بین‌الملل، به شما کمک میکند تا در این حوزه از طریق پیمودن یک مسیر درست، اصولی و منطقی، در میان مدت و بلند مدت موفق شوید. خوشحالیم که این رویکرد ما نتایج بسیار مثبتی هم برای کاربرانمان داشته است. در صورت تمایل میتوانید صفحه نتایج دوره ها از زبان کاربران را نیز ببینید.
البته که موسسات معتبر و با کیفیت دیگری نیز وجود دارند که محتوای آموزشی مفید تولید میکنند. ما در مقاله ای جداگانه معتبرترین دوره های بازرگانی موجود در مارکت آموزشی کشور را نیز با هم مقایسه کرده ایم. ما تا کنون در محتوای این دوره ها اثری از مثبت اندیشی سمی، امیدفروشی و رویا فروشی ندیده ایم. (اینجا بخوانید: دوره های مدیریت بازرگانی با مدرک معتبر)
اهداف و فلسفه آموزشی ما
فلسفه‌ی آموزشی ما بر پایه‌ی اصول واقع‌بینانه و علمی استوار است. هدف ما ارتقاء مهارت‌های شما در زمینه‌ی “آموزش تجارت و بازرگانی بین‌الملل” به گونه‌ای است که شما بتوانید به صورت کاربردی این مهارت‌ها را در کسب و کار خود به کار ببرید. یا به عنوان یک فرد متخصص جذب بازار کار بشوید.
تفاوت‌های ما با سایر مراکز
یکی از بزرگ‌ترین تفاوت‌های ما با سایر مراکز، این است که ما از تکنیک‌های مثبت‌اندیشی سمی، امیدفروشی و رویافروشی استفاده نمیکنیم. ما محتوای آموزشی زرد تولید نمیکنیم. به جای آن، با تمرکز بر اصول علمی و مهارت‌های عملی، شما را برای چالش‌های واقعی آماده میکنیم.
متدهای آموزشی ما
آکادمی زومین بازار با استفاده از متدهای آموزشی به روز، علمی و کاربردی، شما را در مسیر مهارت آموزی و ارزش آفرینی در کسب و کار همراهی میکند. از بیزینس مدل‌های تجاری معتبر تا انواع بازاریابی بین المللی و تکنیک‌های پیشرفته آن، همه و همه در دوره‌های ما مورد بررسی قرار می‌گیرد.
با انتخاب آکادمی زومین بازار، شما نه تنها از محتوای زرد بر مبنای مثبت‌اندیشی سمی و تکنیک‌های گمراه‌کننده مصون میمانید، بلکه به سمت موفقیت‌های واقعی و پایدار در زمینه‌ی تجارت بین‌الملل حرکت میکنید.
خلاصه و نتیجه‌گیری
در این مقاله، به بررسی پدیده مثبت‌اندیشی سمی در زمینه‌ی آموزش تجارت و بازرگانی بین‌الملل پرداختیم. ما نشان دادیم که چگونه برخی مراکز آموزشی و مدرسان با استفاده از این روش‌های گمراه‌کننده، مخاطبین خود را در مسیر اشتباه قرار می‌دهند. همچنین، به تحلیل عواملی چون امیدفروشی، رویافروشی، و واقعیت‌های تلخ در مارکت آموزش صادرات و واردات در ایران پرداختیم. در پایان، راه‌حل‌ها و تکنیک‌هایی برای مقابله با این چالش‌ها ارائه دادیم.
بدون دیدگاه